حرکات جنین یکی از موارد جذاب و هیجان انگیز دوران بارداری به شمار میرود که مادر را از سلامت جنین خود مطمئن میسازد. احساس این حرکات لطیف در شکم، نشانهای از تکاپو و فعالیت جنین در رحم مادر است. با این حال، برخی اوقات شاید مادر قادر به احساس این حرکات نباشد که میتواند نگرانیهایی را به همراه داشته باشد. در این مقاله به بررسی دلایل محتمل عدم احساس حرکات جنین و راهکارهایی برای برطرف کردن نگرانیها میپردازیم.
معمولاً مادران قادرند تا حرکات جنین خود را از هفته ۱۶ تا ۲۲ بارداری حس کنند. البته برای بعضی زنان ممکن است زمان احساس حرکات جنین متفاوت باشد و دیرتر یا زودتر از این بازه رخ دهد. به طور مثال برای زنانی که اولین بار باردار میشوند، شاید حرکات جنین را از هفته ۲۰ به بعد احساس کنند. اما برای زنانی که بارداریشان تکراری است ممکن است از هفته ۱۴ بتوانند حرکات جنین خود را حس کنند.
در بعضی از هفتههای بارداری، کاهش حرکات جنین کاملاً طبیعی به حساب میآید. این اتفاق معمولاً به دلیل رشد و تکامل جنین رخ میدهد. با افزایش سن بارداری، جنین بزرگتر میشود و فضای کمتری برای حرکت دارد. همچنین ممکن است جنین بیشتر وقتش را صرف استراحت و آمادهسازی بدن برای زایمان کند که باعث کاهش حرکات میشود. در ادامه به تفکیک بررسی میکنیم که در کدام هفتهها این اتفاق ممکن است رخ دهد:
در هفته 28 بارداری، جنین به طور طبیعی در حال رشد و گرفتن وزن است. بدن جنین هم بزرگتر میشود و فضای کمتری در رحم برای حرکت وجود دارد. همچنین جنین ممکن است وقت بیشتری را برای استراحت و خواب برگزیند. بنابراین کاهش حرکات در این هفته طبیعی به شمار میرود.
در هفته 38 بارداری، جنین بزرگ شده و فضای کافی برای حرکت وجود ندارد. همچنین ممکن است جنین بیشتر وقتش را صرف آماده شدن برای زایمان کند. پس کاهش حرکات در این مرحله هم طبیعی به حساب میآید.
عدم احساس حرکات جنین ممکن است به دلایل دیگری هم رخ دهد. مثلاً در ماه ششم بارداری یا حدود 20 تا 22 هفتگی، اگر مادر جنین خود را تکان نخورده حس کند ممکن است به دلیل موقعیت جفت باشد که مانع از احساس حرکات میشود. در این مرحله اگر جفت در جلوی رحم قرار گرفته باشد، ممکن است حرکات جنین احساس نشود.
در صورتی که مادر حرکات جنین را در پایین شکم یا حتی واژن خود احساس کند، نشانه آن چیست؟ احتمالا این حالت نشانه جایگیری جنین در محل پایینی تر رحم است. ممکن است جنین در آن زمان در حال تمرکز بر روی خروج از لگن باشد تا آماده زایمان گردد. البته این حالت طبیعی به شمار میرود مگر اینکه همراه با درد و ناراحتی شدید باشد که در این صورت باید با پزشک مشورت کرد.
برای افزایش حرکات جنین و جلوگیری از کاهش آن در برخی مواقع، مادران میتوانند راهکارهایی را بکار ببندند. مصرف مایعات به ویژه آب که جنین را تحریک به حرکت میکند، از جمله این راهکارهاست. ورزشهای سبک مثل قدم زدن نیز میتواند جنین را به تکان خوردن وادارد. مادران میتوانند با خوردن غذاهای شیرین یا شنیدن موسیقی نرم، جنین خود را تحریک به حرکت بیشتر کنند. البته همواره باید از پزشک مشورت گرفت.